اطلاعاتی از ازنا در ویکیپدیا
معرفی کوتاهی از ازنا
ازنا
ازنا اِزنا |
|
---|---|
کشور | ایران |
استان | لرستان |
شهرستان | ازنا |
بخش | مرکزی |
سال شهرشدن | ۱۳۳۰ خورشیدی |
مردم | |
جمعیت | ۴۰،۱۴۵ نفر[۱] |
جغرافیای طبیعی | |
ارتفاع از سطح دریا | ۱۸۷۱ متر |
آبوهوا | |
میانگین بارش سالانه | ۶۵۰ میلی متر در سال |
روزهای یخبندان سالانه | ۱۱۶روز |
اطلاعات شهری | |
شهردار | کریم احمدی |
رهآورد | انواع لوبیا( قرمز ، چیتی ، چشم بلبلی و...) |
پیششماره تلفنی | ۰۶۶ [۴] |
تابلوی خوشآمد به شهر | |
به شهر ازنا نگین کوهپایه اشترانکوه خوش آمدید | |
اَزنا یکی از شهرهای استان لرستان واقع در خاور این استان است. این شهر مرکز شهرستان ازنا است و بین شهرهای الیگودرز، دورود، اراک، خمین و شازند قرار گرفتهاست. ازنا درگذشته بخشی از استان مرکزی بود و در دومین تقسیمات کشوری در ۱۶ آبان سال ۱۳۱۶ در حوزه لرستان قرار گرفت. این شهردر سال ۱۳۱۷ به دهستان و در سال ۱۳۳۰ به شهر ارتقاء پیدا کرد و دارای شهرداری شد. در سال ۱۳۴۰ ازنا به عنوان مرکز بخش جاپلق در حوزه شهرستان الیگودرز ارتقاء پیدا نمود. درسال ۱۳۷۳ با تأسیس فرمانداری توسط علی محمد بشارتی وزیر کشور، این بخش از الیگودرز جدا و به شهرستان تبدیل شد و شهر ازنا مرکز آن شد. ازنا از نظر صنعتی و اقتصادی و گردشگری اهمیت دارد.
محتویات
تاریخ
از تاریخ ازنا اطلاع دقیق و کاملی در دست نیست. میگویند ازنا در قدیم روستا و یا شهر کوچکی بودهاست که در زمینلرزه وحشتناک سال ۱۲۸۲ در سیلاخور که طبق آمار مرکز ژئوفیزیک دانشگاه تهران بزرگترین زلزله ثبت شده و به قدرت تقریبی ۸ ریشتر بوده به ویرانهای تبدیل گردید. در هنگام گذر ناصر الدین شاه در مسافرت به عراق عجم ازنا دهی ارمنی نشین در دشت جاپلق بوده و مالک آن قوام الدوله . ناصر الدین شاه نام ده را ازناو ذکر کرده است.در موقع عبور ناصر الدین شاه از جاپلق این دشت پر از آبادی و کشتزار بوده.[۵] . از آنجا که در دوره صفویه گروهی از اهالی گرجستان به این نواحی کوچانده شدهاند. در ارتفاعات کوهستانی حوالی ازنا مانند سفید کوه کوچک دخمهها و گودالهای بزرگی کشف گردیده که از آن برای آتش افروختن و علامت دادن در زمانهای باستان استفاده میشدهاست.[نیازمند منبع]
در سالهای نه چنان دور لرستان توسط خوانین اداره میشده که از جمله خوانین معروف آن میتوان به فولادوندها در ازنا و علیجان خان خاکباز در مسعودآباد اشاره نمود. سابقاً روستای گرجی در نزدیک رودخانه ازنا قرار داشت که در گذشته در اثر سیل ویران گردید و مردم سخت کوش آن در بالا تر از محل روستای سابق دوباره روستای گرجی را بنا نهادند. گرجی دارای قلعهای در شمال و نزدیک سفید کوه میباشد که به قلعه گرجی مشهور است. روستای گرجی دارای امکانات پیشرفتهای چون تلفن، گاز، راه آهن و اینترنت میباشد. در اطراف ازنا تعدادی تپه تاریخی وجود دارد که تحقیق و کاوش در این تپهها هنوز انجام نگرفتهاست.[نیازمند منبع]
جمعیت
بنا بر سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵ مرکز آمار ایران، جمعیت شهر ازنا ۳۷٬۶۴۵ نفر بودهاست [۱].
مردم
مردم شهرستان ازنا به زبان لری بختیاری و گاپله ای و فارسی تکلم می کنند . در جنوب شهرستان ازنا بخشی به نام پاچه لک وجود دارد که مردم آن به گویش لری بختیاری صحبت می کنند .[۶] گرجیهای ازنا مهاجرین گرجستان و از مردم گرجی بودهاند که توسط شاه عباس به ایران کوچ کردهاند. اکنون و در اثر گذشت زمان، نژاد گرجیهای ازنا با سایر اقوام این منطقه آمیخته شدهاست و دیگر به زبان گرجی صحبت نمیکنند .[نیازمند منبع] از نام ایلات و خانوادههای گرجی میتوان به دهقانها که مشهورترین نام در گرجی میباشند اشاره نمود.
امروزه در روستای گرجی هیچ گرجستانی زندگی نمیکند و گرجی ها قبل از انقلاب ۵۷ این دیار را ترک کردهاند[نیازمند منبع] و پس از این دهقان ها(ویسی) و توکلیها و عبدالوندها وارد این روستا شدند و در این روستا سکنی گزیدند. در این روستا چشمهٔ نظر کردهای است که مورد اعتقاد اهالی این منطقه میباشد که اکنون در این منطقه دهکدهٔ تفریحی را بنا نهادهاند. در قسمت شمالی اشترانکوه روستاهای دره تخت ،قاضی آبادوکمندان با گویش لکی ولری بختیاری صحبت میکنندوجود دارند. این قسمت از ازنا دارای طبیعتی منحصربهفرد است بیشتر سکنه ان را طایفه قدیمی لک موسیوند،سالاروند ، قیطاسوند ، حاجیوند ، درویشی را تشکیل میدهند.
گرجستانی های شهر ازنا پس از کوچ به ازنا در دو محله چالسپار ( آچالوسپار یکی از قدیسان ارمنی می باشد )و در کنار هم نژادان ارمنی خود و بنیان گذار ده ازنا و روستای گرجی و کمندان شدند . اما به مرور زمان آنان به روستاهای دولت آباد ، برجله و مسعود آباد و کلکله و شهر دورود نیز مهاجرت کرده و حتی بعضاً دارای نام خانوادگی بومی منطقه مانند آسترکی و گرجی (دولت آباد )،گرجی و صالحی ( برجله )، فولادوند ( مسعود آباد ) ، دهقان ( کمندان) توکلی و گرجی ( چالسپار ، ازنا، کلکله و دورود ) می باشند.برخی منابع به دلیل اینکه ازنا یک کلمه گرجی و به معنای شریف زاده و یکی از طبقات در گرجستان قدیم بوده است ، بنیان ازنا را به آنها نسبت می دهند.
شهرسازی
شهر ازنا برپایه اصول شهرسازی بنا شدهاست. خیابانهای منظم، ساختمانهای دولتی و بناهایی که به سبک مدرن ساخته شده، ازنا را از شهرهای اطراف متمایز میکند. از محلههای قدیمی ازنا میتوان به چالسپار، ده ازنا، صاحبالزمان، خط لوله، سپاه، جهاد، نیروگاه، شرکت (شرکت نفت)، اصغرآباد و راهآهن اشاره کرد که محلههای کوی امام حسین (فازهای ۵ گانه)، کوی بیمارستان وشیشه، شاهد و شهرک فریدونی مناطق جدیدی هستند. خیابانهای ازنا به طرز منظم و بدون بن بست به یکدیگر وصل هستند و ساختمانها بدون هرگونه بی نظمی در کنار یکدیگر با نماهای مختلف قرار گرفتهاند.
مناطق دیدنی و گردشگری
- اشترانکوه
- دشت آشور آباد
- غار روستای تنبورلی
- چاه طیان
- کمندان
- قاضی آباد
- دره تخت
- تونل برفی
- دشت جاپلق
- تفرجگاه دربند
- شن اسکی
- سد دره باغ
- امامزاده قاسم
- قلعه دز
- دشت قره ملک
- چشمه قلقل
- امامزاده طازران
- امامزاده سید صوفی
- امام زاده شاه غیب
- امامزاده پیرعباد (آقا پیر باد)
- مومن آباد
- آبشار ازنا
- کوهنوردی
- مرزیان(پارک.باغ داوود باغی پر از درختان بادام فعلاً در حال حاضر تعداد زیادی از انها به علت بیتوجی قطع شده است
موقعیت جغرافیایی
خمین | اراک | شازند | ||
الیگودرز | دورود | |||
ازنا | ||||
فریدونشهر | دزفول | اندیمشک |
راهها
ازنا در میسر جاده اصلی، و ارتباطی شهرهای مرکزی با غرب و جنوب کشور، با اصفهان ۲۴۰ کیلومتر، و با شهر خرم آباد ۱۳۵ کیلومتر فاصله دارد. همچنین ازنا ارتباط استان لرستان را با استان مرکزی برقرار میکند و فاصله ازنا با اراک حدود ۷۵ کیلومتر میباشد.راه آهن سراسری ایران این شهر را به دو نیم تقسیم کردهاست. این خط که در زمان جنگ جهانی دوم توسط رضا شاه پهلوی ساخته شده از مهمترین علل پیشرفت ازنا میباشد. و هم اکنون مطالعاتی برای توسعه و احداث یک خط به اصفهان در حال انجام است.
صنایع
کارخانجات صنعتی فعال در ازنا عیارتند از: صنایع فروآلیاژ ایران، گداز قطعه کیا، شرکت سنگ صادراتی افشار، گلسنگ و لعل ودیگر صنایع کوچک که عمدتاً به بخش تولید سنگهای ساختمانی مشغول هستند. درحال حاضر شرکت فولاد ازنا که از بزرگترین صنایع فولاد غرب کشور میباشد در منطقه ویژه اقتصادی ازنا در حال احداث است. همچنین شرکت تولید داروی بایر افلاک ازنا نیز در دست احداث میباشد.[نیازمند منبع]
هتلها و رستورانها
یک هتل ۵ ستاره در مرکز شهر ازنا در حال احداث میباشد. رستورانها و هتلهای فعال در این شهر عبارتند از:[نیازمند منبع]
- تالار رستوران سلیمانی
- هتل یاس